Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen in de begroting worden de beleidsuitgangspunten voor het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte en de gemeentelijke gebouwen weergegeven. Het beleid hierover ligt vast in de beleidsplannen die voor de verschillende onderdelen zijn opgesteld. De beleidsplannen bevatten de kaders voor het kwaliteitsniveau van deze onderdelen.
Hieronder wordt per onderdeel weergegeven welke opmerkelijke en relevante zaken zich in het afgelopen jaar hebben afgespeeld.

Openbare ruimte

Onderdeel 1: Bovengrondse infrastructuur (inclusief wegen)

Onderhoud en herinrichting wegen
We hebben diverse grote en kleine onderhoudsprojecten uitgevoerd aan de asfalt- en elementenverharding en civieltechnische kunstwerken. Dit is conform het jaarplan 2020.

Op ongeveer 560 locaties is klein onderhoud uitgevoerd aan elementenverharding. Bijvoorbeeld reparaties naar aanleiding van verzakkingen en wortelopdruk(160 locaties). In totaal betrof het circa 5.000 m2. De meeste locaties waren 5-10 m2 groot.
In 2020 heeft er geen groot onderhoud aan elementenverharding plaatsgevonden. Dit gebeurt weer in 2021.
Wat betreft asfaltverharding zijn in 2020 de deklagen vervangen van de Pr. Bernardweg (fietsstraat), Foxpad (fietspad), Schonauwensepad (fietspad), De poort (tot oversteek Texaco (fietspad) en de Rondweg t.h.v. de bocht bij Het Mos. De Jhr. Ramweg is gedeeltelijk gereconstrueerd om de verkeersveiligheid voor schoolgaande jeugd te vergroten. Het gebrek aan stroefheid en spoorvorming op de Staart is aangepakt.

Civieltechnische kunstwerken
Bij civieltechnische kunstwerken was er groot onderhoud aan drie bruggen waarvan de functionaliteit in gevaar was (Achterdijk, Imkerspad en De Meren).
In de wijken De Waters en De Polders zijn delen van houten beschoeiing vervangen die aan het eind van de levensduur waren.In de wijken. Nabij de Rietdijk werden natuurvriendelijke oevers aangebracht, deze vervangen de oude houten beschoeiing. Dit betekent enerzijds een investering, maar ook dat er voor een lange termijn geen onderhoud en/of vervanging meer nodig is aan beschoeiingen. Ook zijn de oevers van de watergangen op de Hoofdveste natuurvriendelijk gemaakt.
Bij klein onderhoud ging het voornamelijk om het ophalen van overgangen van bruggen naar bestrating, reparaties in tunnels en houtreparaties aan brugdekken en leuningen.

Groen en water
De Water en groenvoorzieningen zijn onderhouden conform het door de raad vastgestelde beeldkwaliteitskader. De leefomgeving is op verschillende plekken vergroend door middel van ontstening.
Bij reconstructies en nieuwe aanplant van bomen houden we rekening met de regel voor de biodiversiteit dat in 2027 maximaal 10% van de dezelfde soort mag zijn (maximaal 7% in 2037). In 2020 zijn 141 bomen herplant (inboetbomen) die waren uitgevallen door een combinatie van droogte/slechte conditie. Het verwijderen risicobomen gebeurt elk kwartaal op basis van de VTA gegevens uit Digitree.
Bij de nieuwe aanplant van bomen zijn de groeiplaatsen zo uitgevoerd dat een duurzame groei met een goede wortelontwikkeling blijvend mogelijk is (conform BIOR).

Spelen, reinigen en begraven
De reguliere (veiligheids)inspecties van de speeltoestellen hebben weer plaatsgevonden evenals het reguliere onderhoud. In 2020 zijn er, m.u.v. 4 basketbalpalen, geen speeltoestellen vervangen.

Alle straten, pleinen en trottoirs zijn minimaal eenmaal mechanisch gereinigd, uitgezonderd de halfverharding en de parkeerplaatsen. Alle doorgaande wegen (binnen de kernen) worden minimaal viermaal per jaar machinaal gereinigd.
In aanvulling op het reguliere schoonmaakwerk door de eigen dienst zijn enkele schoonmaakacties georganiseerd zoals de Landelijke Opschoondag (+ een extra Opschoonactie) en Schone Lek.
Er is toezicht geweest op de naleving van het hondenbeleid (opruim- en aanlijnplicht) en op enkele locaties is nieuwe bebording geplaatst.
Vanwege een aankomende aanbesteding voor beheer en onderhoud van de openbare verlichting zijn er geen grootschalige vervangingsprojecten uitgevoerd. Bij schade aan armaturen zijn deze vervangen door duurzame LED armaturen.

Onderdeel 2: Ondergrondse infrastructuur (inclusief riolering )
De onderdelen van de ondergrondse infrastructuur worden risico gestuurd beheerd. We hanteren conform het Water en Rioleringsplan (WRP) een toestandsafhankelijk risicoprofiel. De ouderdom van objecten vormt een indicatie maar is nooit de aanleiding om het object te vervangen.
De reguliere onderhouds- en beheerwerkzaamheden aan het stedelijke (afval) watersysteem (zoals  de inspectie en reiniging van riolen en drainageleidingen) zijn conform de normen van het WRP uitgevoerd.
Een deel van de renovatie-, verbetering- en bewonersprojecten met betrekking tot stedelijk (afval)water zijn door een te beperkte personele capaciteit en corona in 2020 niet gerealiseerd en schuiven door naar 2021 en later. In de resterende planperiode van het WRP willen we de  vertraging in lopen.

Onderdeel 3: Kunstobjecten in het openbare gebied
Het dagelijks onderhoud aan de ruim 50 kunstwerken heeft plaatsgevonden volgens het onderhoudsschema. In 2020 is groot onderhoud verricht aan de ceramische boom op het schoolplein van de Heemlanden en het Romeinse masker in Nieuw Wulven. Bij enkele bronzen beelden zijn scheuren dicht gelast.
In 2020 is een beleidsnota vastgesteld met daarin de visie, ambitie, categorie-indeling (t.b.v. de jaarlijkse budgetten voor dagelijks en groot onderhoud) en inhoudelijke criteria (kaders) met betrekking tot aankoop- en collectiebeleid.

Gemeentelijke gebouwen

Onderdeel 4: Welzijn - en sportaccommodaties
Eind 2020 is het geactualiseerde meerjaren onderhoudsplan (MOP) voor de periode 2021-2026 vastgesteld door de raad. Het onderhoudsniveau is sober en doelmatig op instandhouding gericht. Onderhoud vindt overeenkomstig de planning plaats en er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Onderzocht wordt wat de ervaring is van de afgelopen 10 jaren om gebouwen op een sober en doelmatig niveau in stand te houden. Tevens is er een duurzaamheidsvisie opgesteld voor zowel de korte (komende 5 jaar) als voor de lange termijn (komende 20 jaar). Deze visie wordt vertaald in een duurzaamheid meerjaren onderhoudsplan (DMOP) en in 2021 voorgelegd aan de raad. Bij een aantal panden wordt terughoudend onderhoud uitgevoerd (Huis van Houten, Grund). Bij de overige panden is het reguliere en groot onderhoud uitgevoerd. Schoolwoningen Beekmos is verkocht. Door corona is er extra aandacht besteedt aan de ventilatie van de gebouwen, daar waar nodig zijn aanpassingen doorgevoerd.

Onderdeel 5: Onderwijshuisvesting
De uitvoering van het Strategisch Huisvestingsplan Onderwijs 2016-2020 is in 2020 beëindigd. De lasten voor de nieuwbouwvoorzieningen van de Van Harte School, Montessori en de Velduil zijn in de begroting opgenomen. De schoolbesturen kunnen daarmee verder in de ontwikkeling en realisatie van de nieuwe schoolgebouwen.
Daarnaast is in overleg met de schoolbesturen gestart met het opstellen van een nieuw meerjarig huisvestingsplan onderwijs en een meerjarig onderhoudsplan van de gemeentelijke onderwijsaccommodaties. Mede vanwege corona heeft dit nog niet geleid tot vaststelling van dit nieuwe plan in 2020.

Onderdeel 6: Gemeentelijke gebouwen
Eind 2020 is het geactualiseerde meerjaren onderhoudsplan (MOP) voor de periode 2021-2026 vastgesteld door de raad. Het onderhoudsniveau is sober en doelmatig op instandhouding gericht. Onderhoud vindt overeenkomstig de planning plaats en er is geen sprake van achterstallig onderhoud. Onderzocht wordt wat de ervaring is van de afgelopen 10 jaren om gebouwen op een sober en doelmatig niveau in stand te houden. Tevens is er een duurzaamheidsvisie opgesteld voor zowel de korte (komende 5 jaar) als voor de lange termijn (komende 20 jaar). Deze visie wordt vertaald in een duurzaamheid meerjaren onderhoudsplan (DMOP) en in 2021 voorgelegd aan de raad. Bij een aantal panden wordt terughoudend onderhoud uitgevoerd (Gemeentehuis). Bij de overige panden is het reguliere en groot onderhoud uitgevoerd. Door corona is er extra aandacht besteedt aan de ventilatie van de gebouwen, daar waar nodig zijn aanpassingen doorgevoerd.

Omvang onderhoud kapitaalgoederen
De mate van onderhoud bepaalt de kwaliteit en de levensduur van de kapitaalgoederen. Onderscheid wordt gemaakt tussen aan de ene kant de reguliere beheer-/exploitatiekosten en aan de andere kant de groot onderhoudskosten. De verhouding tussen en de omvang van beide kostensoorten geeft een beeld van de financiële inspanningen die noodzakelijk waren. De actuele staat van onderhoud en het gekozen beeldkwaliteitsniveau in de openbare ruimte (Het Nieuw Houtens Niveau) zorgen ervoor dat steeds nieuwe afwegingen gemaakt moeten worden. De huidige financiële realiteit maakt dat we te maken hebben met ombuigingen. Deze hebben effect of zullen effect hebben op het niveau van onderhoud.

De omvang van het onderhoud kapitaalgoederen, onderverdeeld in dagelijks/regulier onderhoud en groot onderhoud.

Voor een aantal projecten in het kader van autoverkeer, fietsverkeer en groenbeheer zijn werkzaamheden voor ca. 1,8 miljoen voor onderhoud en groot onderhoud doorgeschoven van 2019 naar 2020. Hiervoor zijn verschillende oorzaken; ongunstige weersomstandigheden, langere voorbereidingstijd, integratie van het project in andere (grotere) projecten. Dit heeft geen invloed op het jaarrekeningsaldo, omdat dit wordt afgewikkeld via de Bestemmingsreserve Initieel Onderhoud en de Bestemmingsreserve Beheer Openbare ruimte. De lagere uitgaven hebben geleid tot lagere inkomsten vanuit de bestemmingsreserves.

Voor het resterende deel van de afwijking is, rekening houdend met de ruimtelijke koers, het groot onderhoud op gebouwen deels uitgesteld en alleen klachtenonderhoud uitgevoerd.