Paragraaf Ombuigingen

1. Inleiding
Om bij de begroting 2020 tot een structureel sluitende meerjarenbegroting te komen waren ombuigingsmaatregelen noodzakelijk van circa € 2,1 miljoen. De ombuigingen waren onderverdeeld in maatregelen ten aanzien van de kostenontwikkeling voor jeugdhulp en Wmo en ‘overige’ ombuigingsmaatregelen. De verdeling was als volgt:

• Jeugdhulp en Wmo: circa € 1,3 miljoen in 2020 oplopend tot circa € 1,5 miljoen in 2023;
• Overige: circa € 0,8 miljoen vanaf 2020 voor overige beleidsterreinen.

In deze paragraaf wordt de voortgang van de realisatie van de vastgestelde ombuigingen over 2020 weergegeven.

2. Ombuigingen jeugdhulp en Wmo
De raad is in 2020 via de bestuursrapportages, via de raadsinformatiebrief 'realisatie uitgaven jeugdhulp & Wmo op basis van de Q3 2020' en Q4 2020', een ‘ronde tafel gesprek’ (RTG) en een klankbordgroep nader geïnformeerd over de voortgang van de ombuigingen jeugdhulp en Wmo.

Figuur: stand van zaken ombuigingen jeugdhulp en Wmo 2020

Van deze ombuigingen is 63,6% (€ 830.415) gerealiseerd en 36,4% (€ 474.585) niet gerealiseerd.
In de tabel hieronder volgt de stand van zaken per ombuigingsmaatregel.

 
In de 2e bestuursrapportage 2020 zijn de ombuigingen voor jeugd en Wmo met € 837.000 verlaagd van
€ 1,3 miljoen naar € 468.000. Deze verlaging is onderdeel van de € 994.812 in de rode kolom 'niet gerealiseerd'.

Daar staat tegenover dat 2 ombuigingsmaatregelen meer hebben opgeleverd dan vooraf was aangegeven (totaal € 520.227):

1. Jeugdhulp: coördinatie van zorg en samenwerking met de 6 grootste aanbieders.

• Coördinatie van zorg is door het Sociaal Team (Jeugd) in de toegang toegepast.
• Sociaal team acteert actief op stapeling van zorg
• Ouders worden actief geïnformeerd over de kosten van de ingezette vormen van jeugdhulp
• Duurste cliënten: nemen dit jaar af
• Grote ombuiging is dit jaar gerealiseerd in de kostenbeperking van de 6 grootste aanbieders.

3. Jeugdhulp: van residentieel naar gezinsvormen (Regionaal Lekstroom).

• Expertiseteam Yeph is in juni 2020 gestart. Minder instroom is zichtbaar op de essentiële functies en een stijging op de instroom op gezinshuizen en pleegzorg. Hierdoor valt deze ombuiging dit jaar hoog uit.
• Regionale wervingscampagne georganiseerd in 2020 voor het werven van pleegouders, gezinshuisouders, Kamers met Aandacht en Buurtgezinnen.
• Lokaal intensief samenwerking met Buurtgezinnen, Kamers met Aandacht en netwerk pleeggezinnen en gezinshuisouders.

Hieronder worden de niet gerealiseerde ombuigingen toegelicht:

2. Jeugdhulp: continueren en versterken van de inzet POH-GGZ jeugd in meerdere EMC’s in Houten en de inzet van een SOH-GGZ jeugd.

• Drie POH’ers zijn werkzaam per 1 april 2020 in drie eerstelijns medisch centra. Zij sturen actiefop de verwijzingen naar de GGZ door de huisartsen.
• Door de toestroom van GGZ cliënten in het laatste kwartaal van 2020 is het rendement van de POH minder dan verwacht.
• Tevens bleek het niet mogelijk voor het jaar 2020 een SOH-GGZ te werven. De SOH GGZ is gestart in januari 2021, waardoor pas sinds 2021 deze ombuiging geheel van kracht werd.

4. Wmo: besparing op Wmo-hulpmiddelen door meer sturing.

In 2020 heeft een nieuwe aanbesteding van de Wmo-hulpmiddelen plaats gevonden met ingangsdatum 2021. Het contract in 2020 bood weinig tot geen sturingsmogelijkheden. Zodoende wordt in 2021 gestart met het realiseren van deze ombuiging.

5. Jeugd: ouders laten meebetalen voor opvang BSO ^+.

Maatregel minder effectief gebleken dan voorheen verwacht.
Meer cliënten zijn ingestroomd in de begeleiding groep midden dan vanuit deze ombuiging gewenst is bij de aanbieder de Jonge Ontdekker.

7. Jeugdhulp: handhaven en versterken contracten.

Om dubbeltellingen te voorkomen (met name t.a.v. duurste cliënten en grootste aanbieders) is dit onderdeel dit jaar niet meegenomen. In het voorjaar 2021 wordt het dashboard nader ingericht om dubbeltellingen te voorkomen.
Actief is geworven naar aanbieders basis GGZ in Houten. Dit is gelukt. Verwachting is dat hierdoor in 2021 de instroom naar (goedkopere) basis GGZ toeneem t.o.v. specialistische GGZ.
Actief zijn GGZ aanbieders aangesproken op het juist vermelden van verleningen van GGZ.
Aanbieders zijn aangesproken op het tijdig factureren van geleverde diensten.

8. Wmo: instroom aanscherpen en afschalen uitstroom bevorderen.

Eind 2020 is de geactualiseerde Wmo-verordening door de raad vastgesteld. Hiermee zijn de kaders en randvoorwaarden vastgelegd. Doordat deze verordening vertraagd vastgesteld werd, is afgesproken vanaf 2021 te starten met het realiseren van deze ombuigingsmaatregel.

3. Overige ombuigingen
Evenals over de ontwikkeling van de ombuigingen op jeugdhulp en Wmo is de raad ook over de stand van zaken van de ‘overige’ ombuigingen via de bestuursrapportages geïnformeerd. In deze jaarrekening wordt de balans opgemaakt over de ombuigingen voor het jaar 2020.

Figuur: stand van zaken overige ombuigingen 2020

Van deze ombuigingen is 97,7% (€ 712.500) gerealiseerd in 2020.
In de tabel hieronder volgt de stand van zaken per ombuigingsmaatregel.

De taakstelling voor 2020 van € 729.000 is voor 97,7% gerealiseerd. Niet-gerealiseerd is 2,3% (€ 16.500). Voor het proces van digitale bekendmakingen ontbreekt nog de juridische basis. Daaarom is ervoor gekozen om in 2020 eerst ervaring op te doen met de digitalisering en openbare bekendmakingen, zowel digitaal als op de gemeentepagina, zodat inwoners alvast kunnen wennen. Hierdoor is een deel (€ 16.500) van de ombuiging in 2020 niet gerealiseerd.